Kunst is mijn eerste vrouw
“Plots voel ik het... dan val ik het glas aan. En als ik begin, kan ik niet meer stoppen. 1 minuut loopt uit in uren. Kunst is voor mij een reden van bestaan”. Met deze zin heeft Diané Souleymane ons meteen in zijn ban. We willen meer weten over deze Senegalese glasschilder. Veel meer.
Als ik begin, kan ik niet meer stoppen.
Kaolac, Senegal 1969-1995: Betrapt op artiest zijn
Op een dag werd ik betrapt... Ik tekende van kleins af aan, de hele tijd, op al mijn schriften. Ik tekende schelpen. En op een dag heeft mijn geschiedenisleraar mij betrapt. Hij glimlachte breed. Hij schreef sprookjes en boeken, hij was zelf een artiest. Hij moedigde me aan om met mijn tekenen verder te gaan. Een mooie steun want in Senegal is het zo dat wanneer je geboren bent met het geschenk 'artiest' te zijn..., je familie alles zal doen zodat je die weg niet volgt. Je moet geld verdienen. Mijn moeder had gelukkig een open geest. Ze heeft altijd in steden gewoond. Ze ging akkoord. Na mijn middelbare studies heb ik in Dakar Kunst gevolgd. Later volgde ik er een atelier 'animatiecinema' met Belgen die in Sint-Gilles bij vzw Graphoui werken. Ze nodigden mij uit om naar Brussel te komen en me te verdiepen in 3D tekenen.
Ateliers, Brussel, 2000 – heden: Mijn eerste vrouw
En van het één komt het ander. Ik maakte kennis met regisseur Bernard Giraudeau en mocht het decor maken voor zijn kortfilm. Ik heb me verdiept in 3D tekenen, in maquettes, marionetten, popjes met silicone. En... in mijn vrouw die ik daar leerde kennen (knipoogt). Zij is Vlaamse, is hier geboren en is hier getrouwd. Met mij. En wie trouwen zegt, zegt samenleven. Ik ben dus in België gebleven. Mijn vrouw heeft altijd al een 'kunstgeest gehad'. En ik ook. Het Brusselse sociaal-artistieke Globe Aroma is voor mij een perfecte uitvalsbasis. Mijn kunst is mijn prioriteit. Maar ik leef niet van het schilderen, dus zoek ik werk. Een vaste job wil ik niet. Interimjobs geven me meer tijd om te schilderen. Het is een moeilijke weg, niet makkelijk te combineren met ons huwelijk en met ons dochtertje van zeven jaar. Maar het is de juiste weg voor mij en mijn passie (terwijl hij nadenkt, maakt hij maakt tekeningen op het blad voor zich. Schelpen of een portret van zijn interviewsters?). Weet je, schilderkunst is jaloers... Als je haar niet genoeg aandacht schenkt, wandelt ze weg als een echte dame. Artiesten durven zeggen dat “kunst onze eerste vrouw is”.
Mijn eerste vrouw, schilderen op glas, is een eeuwenoude schoonheid. Een jarenlange traditie in Senegal. Het is een manier van verhalenoverdracht. De allereerste schilderijen op glas representeerden religieuze taferelen. De glazen verhalen lagen verspreid over de straten van de stad. Op iedere hoek zat iemand te tekenen. Je kon een heel verhaal lezen op de grond. Mijn eerste vrouw bemin je zo: je tekent je gewenste vorm met een pen en Chinese inkt. Je 'plaatst' de kleuren op het glas, één voor één boven elkaar wanneer de eerste laag droog is. Op het einde wordt dat vlak zwart voor je ogen, maar als je het glas omdraait, zie je de kleuren. Het glas waarop ik werk, recupereer ik bij Brico. Daar kan je alles vinden. In Senegal moet je bepaalde pigmentkleuren zelf maken. Het idee van schaarste, doet me kiezen voor recuperatie. Mijn mengbord is mijn oude keukenplank om groenten te snijden. Ik geef materiaal een tweede leven. In vuilbakken ligt een hele rijkdom.
Ateliers, Brussel, toekomst: Op een dag...
Ik ben mezelf nog aan het zoeken. Het liefst maak ik portretten en abstracte tekeningen. Ik kan hier op elk uur van de dag in mijn atelier staan tobben en dan kiezen om te batikken of om doek of glas aan te vallen. Het is zoals zin hebben in pasta of in patat. Senegal inspireert me ook. En vrouwen. “Wat een vrouw wil, is wat God wil”. Als ik geen inspiratie heb, luister ik naar muziek of bezoek ik expo's. Niet zelden loop ik er weg: “Ik moet nu naar huis, ik wil nu schilderen”. Mijn droom: een eigen expo. Tonen wat ik in mij heb en meningen horen over mijn werk. Zo kan ik groeien. Schilderen op glas is uniek in België. Als ik expertise wil uitwisselen, neem ik contact op met mensen uit Senegal. Op een dag trek ik er naartoe en toon ik iedereen wat ik doe. Iedereen die ver is van zijn roots, droomt ervan terug te gaan en om gekend te zijn 'chez soi'. Ik wil ook les geven aan kinderen over glasschilderkunst. Mijn dochtertje tekent alvast geweldig. Misschien kan ik haar mijn passie doorgeven. Net als zij... is kunst voor mij ... een bron van leven.
Interview: Katia Segers en Jill Marchant
We hebben dit verhaal opgenomen in het kader van het project 'Schatten van Mensen' in 2014.
