Stadsboer

De overlevering wil dat Theo Hoogstijns uit Ganshoren de laatste boer van Brussel was. Tot voor kort liet hij koeien en paarden grazen op weides in de schaduw van de basiliek van Koekelberg. Hij kweekte bieten, graan en maïs op zijn akkers. Midden juli 2018 overleed Theo, echt de laatste boer was hij niet. In Ganshoren en Anderlecht zijn nog 'traditionele' boeren actief. De stad is intussen ook een nieuw soort boer rijk: de stadsboeren, die op onverwachte plekken aan landbouw doen. Op het dak van de Foodmet op de slachthuissite in Anderlecht, vind je bijvoorbeeld de ‘Ferme Abattoir’, de grootste stads-dak-boerderij van Europa.

De stadsboerderij ligt op een plek die sinds het einde van de negentiende eeuw een belangrijke rol heeft gespeeld in de voedselbevoorrading van de stad. Brussel had sinds 1842 een slachthuis aan de Ninoofse poort. Maar tegen 1870 barstte dat uit zijn voegen. Bovendien zorgde het aanvoeren van het vee voor heel wat overlast in de buurt. Kuregem leek een betere plek. Daar was in 1872 het Weststation geopend, en het kanaal was vlakbij: ideaal ontsloten. In 1888 werd begonnen met de bouw. Tegen 1890 was die voltooid. Het terrein was drassig. Dat vroeg om stevige funderingen, met hoge gewelfde kelders als resultaat. De markantste gebouwen op het terrein waren – en zijn – een grote, overkapte markthal met honderden gietijzeren zuilen en de toegangspoort die wordt geflankeerd door twee bronzen stieren.


Sinds 2015 springt ook het gebouw van de Foodmet in het oog: een grote, overdekte, betonnen voedingshal die plaats biedt aan een vijftigtal voedingswinkels. Met een groot, plat dak. Op dat dak staan intussen voor 2000m² aan serres voor tuinbouw (vooral tomaten en kruiden) en viscultuur. Het afvalwater van de vissen doet dienst om de planten te begieten. Nog eens 2000m² wordt gebruikt voor groententeelt in openlucht. Delen van de moestuin worden bewerkt door sociale economiebedrijven. Klanten zijn restaurants, kleinhandelaars en cateringbedrijven uit de buurt. Zo landelijk als vroeger wordt de stad niet meer, maar landbouw in de stad blijft op andere manieren wel mogelijk.

Meer weten?

• Alle evenementen en activiteiten die zich in en rond de slachthuizen van Anderlecht afspelen.
• Brusselblogt zet allerlei nieuwe landbouwinitiatieven in de stedelijke jungle op een rijtje.
  
  

Bekijken? 

De fotocollectie van Theo Hoogstijns is opgenomen in de Erfgoedbank van Ganshoren.